Nerisassat

Narsami Cafe A21-mi nioqqutissiat pinngortitameersut sassaalliutigineqartarput, soorlu tuttut panertut, arferit neqaat, orsoq, saarulliit tingui, saarulliit panertut ruuallu. Kalaalimerngit ilaat pisiniarfinni pisiassaasarput. Ilaqutariit arlallit aasaq atortarpaat piniariarlutik katersillutik, kaffisortitsinerni sassaalliutissaminnik.
METTE BENDIXEN/RITZAU SCANPIX, 2009

Kalaallit nerisassaataat pinngortitamit toqqaannartumik pissarsiarineqartarput. Oqaaseq nerivoq oqaluutaavoq oqaatsimullu taggimmut neqimut qanilluni, tassa oqaatsit taakku nagguiat ataasiulluni. Tamanna tupinnanngilaq, tassami nunasiaateqarnerup siorna inuit annertunerusumik neqitortuupput. Eqqarsartoqarsinnaagaluarpoq nerisaat assigiiaaginnartuusimasut, kisianni uumasut nerineqartartut assigiinngitsorpassuummata nerisat allanngorartuusimapput, tassani apeqqutaasarluni ukiup kaajallakkiartornerani neqissat assigiinngitsut allanngorartut periarfissaasarmata sinerissallu siamasissup tunniussinnaasai allanngorarsimallutik. Taamaammat Nanortalimmiup nerisassanik eqqartuileruni Uummannarmiup Ittoqqortoormiormiulluunniit eqqartugaanit allaanerusarpoq.

Uumasut ataasiakkaat atorluarsinnaaneri

Niisat sarpii Nuummi Kalaaliaqqami tuniniarneqarput. Arferit neqaat neriumaneqartaqaat, mattaalu mamarineqaqaluni, nalliuttorsiornerni kaffillernernilu sassaalliutigineqartarluni.
EMIL HELMS/RITZAU SCANPIX, 2021

Pinngortitaq uumasullu ilisimaarigaanni ukiup qanoq ilinera apeqqutaalluni atorluaanissamut periarfissarpassuaqarpoq. Tuttu nerisassanik assigiinngitsorpassuarnik imaqarpoq. Tuttup quttoraata suppaliassartaatalu saniatigut tuttumit mamartuliarineqarsinnaasut peqqinnartorpassuallillu arlaqarput, soorlu naatitat tuttup nerisimasai aqajaruaniittut. Uumasut allat aamma taamatut periarfissiipput, soorlu aarrit aqajaruanni uillut nassaarineqarsinnaasut. Uumasut allat, soorlu aalisakkat, puisit timmissallu mamartortalippassuupput piareersarluarlugit suliarigaanni.

Ukiut ingerlanerini ukiup qanorilinera apeqqutaatillugu nerisassat piniagassallu pissarsiarineqarsinnaasut avataatigut pisiniarfinnut pisiniarsinnaanerup periarfissat amerlisissimavai. Ullumi nerisassat akuutissallu allat, soorlu suaasat, uanitsut, naatsiiat iibilillu kalaallit nerisassaataannut akugissallugit pingaartinneqartalerput, naak tamakku avataanit tikisitaagaluartut.

Nerisassiorneq

Siornatigut aammalumi ullumi nerisassat uullugit uunnagilluunniit nerineqartarput. Nerisassat ilaat neqaat ooqqaarnagit, panertiinnarlugit qeritillugilluunniit, ilaatigullu uninngateqqaarlugit nutaanngilisillugit ilaat mikiarterlugit nerineqartarput, tassani peqqinnartortaasa allanngortinnginnissaat pineqartarluni.

Mattaat, ammassaat aalisakkallu panertut orsulerlugit, paqqaartut naatsiialerlugit, tuttut panertut ilaatigut naatitanik allanik ilallugit nerisassatsialattut mamarsaatigineqartaqaat. Tamakku kaffillernerni katerisimaarnernilu allani takussaasarput.

Kaffillertarneq

Tasiilami arnaq angerlarsimaffimmini kaffillertoq. Ilaatigut nammineq atisani tunumiutuut oqaluttuarai, suliarineri imaannaanngitsuusoq ilaquttat ikinngutillu suliarinerini ikiuuttarlutik.
MADS PIHL/VISIT GREENLAND, 2015

Kaffillertarneq kalaallit kulturianni qitiulluinnartut ilagaat, naak nunasiaataanerup nalaani aatsaat ileqquliunneqarsimagaluarluni. Kaffillerneq ulluni pingaaruteqartuni, soorlu inuuissiornerni, katittuni, kuisittoornerni, apersortitsinerni, meeqqap atualeqqaarnerani ilisisoqartilluguluunniit ingerlanneqartarpoq. Kaffillernerni angerlarsimaffik tamanut ammarneqartarpoq, kaffisorialli sivisuumik isersimaneq ajorput isertut amerlanerpaat issiavissaqarniassammata. Qaasut maluginiutaat tamarmik tinnersarneqartutut pilersarput iserfigisami kaagit nerisassallu tipigilluinnartut iserfigigaanni. Ilaqutariit assigiinngitsut tamarmik immikkut immikkuullarissumik qaaqquseriaaseqarput, nutarsaasoqartarporlu allani takusat aamma isumassarsiorfiusarmata. Taamaammat pissanganartarpoq tamatumuuna kaffisoriartorfiit allanngortiterisimassanersut takussallugu, ineriartortitsisoqartuartuummat.

Utoqqaat ilaasa eqqaamavaat ullaaralaaq aallartittarlutik. Ulloq sioqqullugu kaffiliassat piareersarneqassapput. Sassaalliutinut ilaasarput kalaallit kaagii, taakku kissarsuutikkut qalanneqarajuttarput.

Kaffillerneq aamma piniarnermut pinngortitamullu atassuteqarluarpoq, tassa ullumi aamma nukippassuit piffissarujussuarlu atorlugit tuttunniartoqarlunilu piniariartoqartarmat kaffillernissamut katersisoqarluni. Ilaqutariit arlallit sulinngiffeqarnertik atortarpaat pilillutik, eqalunnik pujooralutik, mamartutuutissanik piareersarlutik. Kaffillertarneq ullumikkut kalaallit nerisassaannut nereriaasiannullu pingaaruteqarluartuuvoq.

Nerisat piujuartitsinerlu

Ukiuni makkunani nerisat piujuartitsinissarlu oqallisigineqaraluttuinnarput. Tamanna isumaqarpoq neqitornikinnerulerluni naatitartornerulerneq. Maani tamanna ajornakusuussaaq naatitat avataanit eqqussukkat nerisarineqarmata kulturilu piniarnermik uumasunillu atuineq ileqqorineqarluni. Tamaammat piujuartitsineq tamaani allatut isigineqarpoq. Kalaallinut issittumilu inunnut allanut piujuartitsineq Sassuma Arnaanik oqaluttuamik takussuserneqarsinnaavoq. Oqaluttuatoqqap ilinniartippaatigut inoqativut, uumasut allat inuuffigisarpullu isumassorlugit paaralugillu pinngikkutsigit pinngortitap pisuussutai tammariaannaasut.

Paasissutissat allat

Kalaallit Nunaanni kulturi pillugu paasissutissat allat.